W okresie rozpaczliwego wybielania postaci Jana Pawła II czyli Karola Wojtyły przez media PiSowskiego reżimu, neo-faszystów z Konfederacji czy rozmaitej maści oderwanych od rzeczywistości polityków i celebrytów o często liberalnym rodowodzie, warto przypomnieć kolejne czarne karty w jego zawiłej biografii. Jedyny jak dotąd papież z Polski, nie wyróżniał się na tle wielu innych duchownych i hierarchów Kościoła katolickiego. W swoich haniebnych działaniach wspierał i propagował postacie związane ze skrajną prawicą.
Nie tylko Medjugorje
Postać zmarłego w 2005 roku papieża kojarzy się z wielością wizyt w różnych
miejscach świata określanych jako pielgrzymki. Wśród nich, rozpoznawalnym
miejscem była Chorwacja kojarzona z kultem maryjnym. Jednak i ten element
biografii Jana Pawła II nie jest pozbawiony polityki. Chodzi o związki Karola Wojtyły z nacjonalizmem chorwackim. Sprawa ta nie jest ani niczym nowym, ani też żadną odkrytą niedawno tajemnicą. Zanim jednak przejdziemy do sedna, warto przyjrzeć się na czym polegała ta, obecna wciąż w licznych kręgach doktryna polityczna.
Kim byli Ustasze?
Ruch ustaszowski był chorwacką odmianą faszymu, której początek datuje się na rok 1929. Za pomysłodawcę i lidera tego ruchu uważa się Ante Pavelića, który w tymże roku na terenie rządzonych przez Mussoliniego Włoch zapoczątkował go celem odłączenia Chorwacji od ówczesnej Jugosławii. Ustaszowscy faszyści ochotniczo wstępowali do włoskiej armii by wspierać Państwa Osi (Włochy, III Rzeszę Niemiecką i Japonię). Ideologiczne, ruch ustaszowski był kombinacją nacjonalizmu i fanatycznego katolicyzmu głoszącego ideę “Świętej Chorwacji”. Chorwacki Ruch Rewolucyjny – bo tak zwali się oficjalnie Ustasze nie patrząc na pokojowy rodowód chrześcijaństwa stali się sprawcami jednymi z najbrutalniejszych ludobójstw w historii Jugosławii. W roku 1936, Ante Pavelić po wyjściu z niewoli politycznej udał się po wsparcie do hitlerowskich Niemiec, gdzie spotkał się z uznaniem nazizmu. Jednak dopiero w roku 1941 udało mu się wprowadzić idee w czyn, narzucając Chorwacji dyktaturę religijnego faszymu. Stało się to po inwazji nazistów na Jugosławię i utworzeniu marionetkowego rządu Chorwacji.
Brunatny katolicyzm
W czasie objęcia władzy przez Pavelića Kościół Chorwacji w osobie jego ówczesnej głowy kardynała Alojzego Stepinaca oficjalnie poparł nowe, faszystowskie porządki. To właśnie arcybiskup Zagrzebia i prymas Chorwacji jest właśnie wątkiem tego tekstu jako jeden z ogromnej liczby świętych jakich wprost “produkował” niesławny Jan Paweł II. Zbrodnie na Serbach i Żydach odbywały się za przyzwoleniem, a i niekiedy za błogosławieństwem przedstawicieli Kościoła.
Haniebna kanonizacja
Choć Jan Paweł II dokonał wyniesienia Stepinaca na ołtarze dawno, bo w roku 1998, sprawa ta tak naprawdę nie spotkała się z żadną konkretną krytyczną oceną, a tym bardziej w Polsce – kraju coraz rozpaczliwiej bronionego kultu jego postaci o wielokrotnie splamionej reputacji.
Alozjy Stepinac – kardynał czasów faszyzmu w Chorwacji bywa stawiany przez swoich obrońców w pozytywnym świetle jako ktoś, kto de facto nie był ani nacjonalistą ani faszystą. Nie usprawiedliwa to jednak bierności wobec rosnącej w siłę ideologii ustaszowskiej. Mimo deklarowanego sprzeciwu wobec prześladowań Żydów i Serbów, Stepinac jako głowa Kościoła oficjalnie wspierał “wyzwolenie Chorwacji”. Równie oficjalnie spotykał się z Ante Pavelićiem i innymi faszystowskimi dygnitarzami. Świadczył również usługi religijne, uczestnicząc w politycznie zabarwionych nabożeństwach z udziałem Ustaszy.
Po upadku ustaszowskiej dyktatury Alojzy Stepinac nie doczekał się należytej kary za swój współudział w ustaszowskich zbrodniach. Komuniści, których rządy nastały wraz z ponownym zjednoczeniem Jugosławii i nastaniem dykatury Josipa Brosa Tito został osądzony w Zagrzebiu. Decyzją komunistycznego sądu skazany na 16 lat więzienia. Wyrok ten, z czasem zamieniono na areszt domowy. Stepinac zmarł w 1960 we wsi Krašić.
Papież wiedział
Jan Paweł II świadomie kanonizując Stepinaca dał wyraz sympatii wobec
chorwackiego nacjonalizmu. Nacjonalizm ten miał się świetnie w latach 90tych po upadku Jugosławii, a w dobie odradzania się tendencji narodowych nie krył się on z korzeniami w tradycjach ruchu ustaszowskiego. Wobec tego częste stwierdzenie, że była to kontrowersyjna kanonizacja jest sporym niedopowiedzeniem.
Mimo iż w Polsce nigdy nie zapanował faszyzm na wzór chorwacki, postać kardynała Stepinaća jest analogiczna z rodzimą figurą kardynała Augusta Hlonda, który mimo braku oficjalnego poparcia dla tendencji nacjonalistycznych w Polsce, w swoich kazaniach głosił m.in. bojkot żydowskich sklepów. Jak widać, świadomą rolą duchowieństwa jest być czynnym tłem politycznych rozgrywek faszyzmu. W dobie kolejnych odkryć niesławnej postaci Jana Pawła II antyfaszystowskim obowiązkiem jest walczyć z milczeniem na temat jego aktywności politycznej. Związków Jana Pawła II z faszyzmem jest więcej, ale to temat na kolejny artykuł.