Pierwszy Maja jest jednym z dni, w którym anarchiści świętują samostanowienie i samorealizację. Przez tysiące lat ludzie rozpalali ogniska, aby uczcić koniec zimy; dopiero gdy industrializacja siłą oderwała ludzi od ziemi, która ich żywiła, Pierwszy Maja stał się świętem pracy. W gruncie rzeczy w Pierwszym Maja nie chodzi o pracę: chodzi o obfitość. Chodzi o dostęp, przyjemność, wolność — rozkwitające źródło samego życia. Jako tysiącletni święty dzień honorujący powrót wiosny, Pierwszy Maja kieruje nasze myśli ku naturze — dzikiemu i pięknemu chaosowi, który przepływa przez nas i odżywia nas, którym możemy się cieszyć, ale nigdy go nie kontrolować. Nasze radosne akty buntu nie wskazują na świat, w którym robotnikom płaci się trochę lepiej za ich pracę, ale na możliwość zmiecenia wszystkich form ucisku, które stoją pomiędzy nami a ogromnym potencjałem naszego życia.
Oto kilka ostatnich ekscytujących momentów w wielowiekowej spuściźnie Święta Majowego. Wszystkiego najlepszego w waszych dzisiejszych wysiłkach: jak śpiewa ludowa piosenkarka: „Walczyć o coś, to uczynić to swoim własnym”.
Przedtem: 1871, 1877, 1884
Zanim Pierwszy Maja stał się międzynarodowym dniem świętowania walk pracowniczych, robotnicy i inni buntownicy obchodzili 18 marca, rocznicę rozpoczęcia Komuny Paryskiej w 1871 roku.
Na przykład, 18 marca 1877 roku młody Piotr Kropotkin dołączył do Pindiego, Stepniaka i anarchistów z całej Szwajcarii na marszu w Bernie. Kropotkin jest głównie pamiętany jako pokojowy zwolennik nauki i pomocy wzajemnej, ale on i jego przyjaciele przynieśli kije od flag, mosiężne kastety i inną broń. Po długiej konfrontacji ulicznej udało im się uratować czerwoną flagę przed policją, która próbowała ją przejąć i udali się na spotkanie, w którym wzięło udział 2000 osób i na którym recytowali przemówienia, śpiewali rewolucyjne pieśni i odczytywali telegramy z wyrazami wsparcia z Francji i Hiszpanii.
Federacja Zorganizowanych Związków Zawodowych, która zebrała się w Chicago 7 października 1884 roku, postanowiła zażądać ograniczenia dnia pracy do ośmiu godzin do Święta Majowego 1886 roku. Kierownictwo tej organizacji, która później przekształciła się w Amerykańską Federację Pracy (AFL), potajemnie wydało oświadczenie, w którym odradzało członkom angażowanie się w ruch na rzecz tego żądania, ale szeregowi pracownicy masowo je przyjęli.
1886
Anarchiści Albert i Lucy Parsons poprowadzili 80,000 ludzi w dół aleji chicagowskiej Michigan w pierwszym współczesnym Pochodzie Majowym, skandując „Osiem godzin pracy bez obniżek płacy!”. W ciągu następnych kilku dni 350 000 robotników w całych Stanach Zjednoczonych rozpoczęło strajk w 1200 fabrykach, w tym 70 000 w Chicago, 45 000 w Nowym Jorku i 32 000 w Cincinnati.
Cztery dni później policja zaatakowała wiec robotniczy w Chicago, ktoś w odpowiedzi rzucił bombę, a reszta to już historia.
Albert Parsons i czterech innych anarchistów straciło życie w następującym po tym pokazowym procesie, który był tak powszechnie uważany za sfałszowany i niesprawiedliwy, że w 1893 roku gubernator unieważnił wyroki i skrytykował postępowanie sądowe. Lucy Parsons, późniejsza współzałożycielka Industrial Workers of the World, poświęciła się życiu rewolucyjnej aktywistki.
1891
Zdeterminowany, by pomścić męczenników z Haymarket i zbudować ruch rewolucyjny zdolny do obalenia kapitalizmu i państwa, doświadczony działacz anarchistyczny Errico Malatesta potajemnie powrócił do Włoch, by przygotować zaciekłe demonstracje na Święto Majowe.
Po południu 1 maja 1891 roku, tysiące robotników zebrało się na placu Santa Croce w Rzymie, aby wysłuchać serii przemówień. Wkrótce przybył wielotysięczny pochód, w tym członkowie federacji anarchistycznej z czerwonymi sztandarami. Jak zauważył szef policji, „Pojawienie się Federazione Anarchica wywołało natychmiastowe podniecenie tłumu”.
Anarchista Amilcare Cipriani, (który został skazany na śmierć, a następnie zesłany do Nowej Kaledonii za swoją rolę szefa sztabu podczas obrony Komuny Paryskiej), wstał, by przemówić. Zwracając uwagę na las bagnetów, którymi setki żołnierzy i konnicy otoczyły plac, Cipriani prosił o spokój, argumentując, że nie jest to odpowiedni moment na konfrontację z władzami. Jednak niezaplanowany mówca, anarchista Galileo Palla, który żył na wygnaniu w Argentynie wraz z Malatestą, wskoczył na mównicę i wezwał tłum do powstania w buncie, kończąc: „Niech żyje rewolucja!”.
Zamieszki rozprzestrzeniły się na całe miasto i trwały do późnych godzin nocnych.
Pierwszy Maja 1894
Masowe zamieszki ogarnęły Cleveland, w Ohio Pierwszego Maja 1894 roku, było to w proteście wobec bezrobocia wynikającego z kryzysu ekonomicznego z poprzedniego roku. Strajk w zakładach Pullmana rozpoczął się kilka dni później, 11 maja, osiągając kulminację w postaci ogólnokrajowych zamieszek i zabójstw wielu robotników przez policję i innych mundurowych.
W odpowiedzi prezydent Grover Cleveland ogłosił, że Dzień Pracy we wrześniu stanie się świętem narodowym, próbując w ten sposób przechwycić walkę robotników bez potwierdzenia rocznicy incydentu na Haymarket. Samuel Gompers, założyciel AFL i zaciekły przeciwnik imigracji, anarchizmu, socjalizmu, a później Industrial Workers of the World, poparł rząd federalny w stłumieniu strajku Pullmana i poparł wysiłki Grovera Clevelanda, by podważyć rozmach Święta Majowego. Nie dajcie się nabrać: oficjalne kierownictwo zalegalizowanych organizacji pracowniczych od samego początku miało na celu ich okiełznanie i skrępowanie.
1909
Pierwszego Maja, 1909 roku w Buenos Aires, zapowiedziano dwa wiece robotnicze. Jeden został zorganizowany przez socjalistyczny Powszechny Związek Robotników (UGT), drugi przez anarchistyczną Argentyńską Regionalną Federację Robotniczą (FORA).
Jak wspomina anarchistyczny historyk Osvaldo Bayer, „Po południu, Plaza Lorea zaczęła wypełniać się ludźmi, którzy nie przywykli do miasta: wiele wąsów, beretów, chustek na szyi, połatanych spodni, wiele jasnych włosów, wiele piegowatych twarzy, wielu Włochów, wielu „Rosjan” (jak w tamtych czasach nazywano żydowskich imigrantów) i całkiem sporo Katalończyków. Nadeszli anarchiści z czerwonymi flagami: 'Śmierć burżuazji! Wojna z burżuazją!’” były pierwszymi usłyszanymi okrzykami.
Najbardziej bojową ekipą wydawali się anarchiści ze stowarzyszenia „Luz al Soldado” („oświeć żołnierza”). Według raportu policyjnego z tego dnia rozbijali oni tramwaje, uwalniali konie z miejskich dorożek i rozbijali piekarnie, które odmówiły zamknięcia swoich sklepów w ramach obchodów święta robotniczego.
Szef policji pułkownik Ramón Falcón podjechał swoim samochodem i niespodziewanie wydał rozkaz do ataku. Policja rozbijała głowy, strzelała do demonstrantów i tratowała ich konno, zabijając aż 11 robotników i ciężko raniąc dziesiątki innych.
Socjaliści przyłączyli się do anarchistów, wzywając do otwartego strajku generalnego, żądając rezygnacji Falcóna. Pułkownik odpowiedział aresztowaniami i nalotami i zamknął anarchistyczną prasę. 4 maja, 33 lata po incydencie na Haymarket, tłum liczący do 80,000 osób zebrał się, aby odprowadzić szczątki swoich męczenników na cmentarz. Policja Falcóna pojawiła się ponownie, by bić i strzelać do żałobników.
Jednym z anarchistów dotkniętych masakrą pierwszomajową był urodzony na Ukrainie nastolatek, Simon Radowitzky. Sześć miesięcy później, Radowitzky użył bomby domowej roboty do wysadzenia powozu Falcóna, zabijając pułkownika i jego sekretarza Juana Lartigau. Kiedy w końcu został złapany i pobity przez policję, krzyczał: „Viva el anarquismo!”. Radowitzky stał się jednym z nawybitniejszych więźniów politycznych w historii Argentyny.
1919
W Cleveland w stanie Ohio ponownie wybuchają zamieszki, gdy reakcjoniści i policja atakują pochód pierwszomajowy członków związków zawodowych, anarchistów i socjalistów protestujących przeciwko uwięzieniu Eugene’a Debsa, działacza robotniczego, który kilkadziesiąt lat wcześniej brał udział w strajku Pullmana.
1937
W Dniu Majowym 1937 roku Emma Goldman przemawiała w Hyde Parku w Londynie o anarchistach w hiszpańskiej wojnie domowej, wywieszając ogromny transparent wspierający CNT.
W Katalonii, pomiędzy 3 a 8 maja, w tym, co stało się znane jako Dni Majowe, w Barcelonie wybuchły starcia pomiędzy anarchistami i innymi oddolnymi uczestnikami hiszpańskiej rewolucji z jednej strony, a z drugiej strony policją, członkami partii komunistycznej służącymi Stalinowi i innymi członkami rządu republikańskiego. To zapowiadało klęskę hiszpańskiej rewolucji z rąk Franco, zdradzonej przez autorytarystów w jej szeregach.
„Rzeczą, dla której pracowali komuniści, nie było odłożenie hiszpańskiej rewolucji na bardziej odpowiedni czas, ale upewnienie się, że nigdy do niej nie dojdzie. Stało się to coraz bardziej oczywiste w miarę upływu czasu, gdy władza coraz bardziej wymykała się z rąk klasy robotniczej i gdy coraz więcej rewolucjonistów każdego odcienia trafiało do więzień. Każdy ruch wykonywany był w imię konieczności wojskowej, ponieważ ten pretekst był, że tak powiem, gotowy, ale efektem było zepchnięcie robotników z korzystnej pozycji na taką, w której po zakończeniu wojny nie mogliby się przeciwstawić ponownemu wprowadzeniu kapitalizmu... Nie ma najmniejszych wątpliwości, że broń była celowo wstrzymywana, aby zbyt wiele jej nie dostało się w ręce anarchistów, którzy mogliby potem użyć jej w rewolucyjnym celu”. -George Orwell, Hołd dla Katalonii1945
Jako nastolatek, hiszpański anarchista Antonio García Barón dołączył do Kolumny Durruti, aby pokonać faszyzm i wesprzeć rewolucję anarchistyczną podczas hiszpańskiej wojny domowej. Z racji obojętności kapitalistycznych narodów, nazistowskiemu wsparciu dla sił Franco i zdradzie komunistów, rewolucja w Hiszpanii została pokonana przed 1939 ale sam Barón nigdy się nie poddał. Wziął udział w bitwie pod Dunkierką, gdzie dał głodnemu brytyjskiemu żołnierzowi tak potrzebną przerwę na lunch, chwytając za broń i, ku zaskoczeniu Brytyjczyka, zestrzeliwując dwa nazistowskie samoloty.
Niedługo potem Barón został schwytany i wysłany do hitlerowskiego obozu zagłady w Mauthausen. Nawet w wobec masowych egzekucji i głodu, Barón pielęgnował swoje anarchistyczne ideały. Podczas wizyty samego Himmlera, Barón zdołał skonfrontować się z przywódcą SS. Hiszpania odebrała Baronowi obywatelstwo, gdy ten trafił do obozu koncentracyjnego; nigdy nie próbował go odzyskać. W Mauthausen Barón został oznaczony niebieskim trójkątem i literą „S” – znakiem identyfikującym więźniów, którzy zostali uznani za bezpaństwowców.
Egzekucje w komorze gazowej w Mauthausen trwały do czasu, gdy Adolf Hitler popełnił samobójstwo 30 kwietnia 1945 roku. 5 maja 1945 roku obóz koncentracyjny Mauthausen został wyzwolony przez wojska alianckie. Powitano ich transparentem z napisem: „Hiszpańscy antyfaszyści pozdrawiają siły wyzwalające”. Wraz z klęską faszyzmu i wyzwoleniem obozów koncentracyjnych Antonio García Barón wyruszył w drogę, by żyć poza zasięgiem państwa, kapitalizmu, a przede wszystkim kościoła. Osiedlił się w boliwijskiej dżungli, gdzie pomimo ataków jaguarów i wielokrotnych prób zamachów na jego życie, dożył swoich dni jako ostatni z Kolumny Durruti.
Pierwszy Maja 1950
Czarni robotnicy w RPA brali udział w demonstracjach pierwszomajowych od 1928 roku, kiedy to ich marsz przyćmił demonstrację białych zorganizowaną przez rasistowską Partię Pracy. W 1950 r. Komunistyczna Partia Południowej Afryki wezwała do strajku majowego, by zaprotestować przeciwko ustawie o zwalczaniu komunizmu. Południowoafrykańska policja odpowiedziała brutalną przemocą, zabijając 18 osób w całym Soweto. Młody Nelson Mandela schronił się na noc w akademiku dla pielęgniarek, aby uciec przed ostrzałem.
1968
Po miesiącach konfliktów między studentami a władzami na Uniwersytecie Paryskim w Nanterre, 2 maja 1968 r. administracja zamyka uczelnię. Studenci Uniwersytetu Sorbony w Paryżu spotkali się 3 maja, aby zaprotestować w solidarności ze studentami z Nanterre. 6 maja, ponad 20.000 studentów, nauczycieli i zwolenników przemaszerowało w kierunku Sorbony, aby skonfrontować się z policją, która próbowała zamknąć uniwersytet. Dochodzi do masowych starć, rozpoczynających miesiąc strajków i okupacji, które niemal obalają francuski rząd.
1971
Pierwszego maja ponad 50.000 ludzi uczestniczyło w antywojennym koncercie w Waszyngtonie, zorganizowanym w koordynacji z May Day Tribe, radykalnie lewicową formacją, w skład której wchodziły grupy członków Youth International Party, osób lgbt i feministek. Rząd unieważnił pozwolenie i rozkazał rozejście się ludzi w parku, w którym odbywał się koncert. Mimo to, o świcie 3 maja, ponad 15 000 antywojennych protestujących, zorganizowanych w grupy, podjęło próbę zablokowania całego Waszyngtonu DC poprzez skoordynowane nieposłuszeństwo obywatelskie. Równa liczba policji, żołnierzy i marines odpowiedziała gazem łzawiącym i brutalnymi atakami, zajmując i niszcząc mienie na chybił trafił, w tym dwa oznakowane ambulanse. Do godziny 8 rano aresztowano ponad 7000 osób, a do końca tygodnia liczba ta zbliżyła się do 13000 – tylko 79 z nich zostało ostatecznie skazanych. Sąd federalny przyznał później aresztowanym łącznie 12 milionów dolarów odszkodowania.
1983
W Londynie, anarchistyczne czasopismo Class War publikuje swój pierwszy numer Pierwszego Maja. Rozpoznając intuicyjnie, że walki w miejscu pracy zostały w dużej mierze zepchnięte na dalszy plan przez restrukturyzację neoliberalnego kapitalizmu, Class War skupiło się na walkach społecznych i niepokojach w miastach, radośnie prowokując Taczerystów swoim niepoważnym humorem, który nadal ma wpływ na niektórych z najlepszych dzisiejszych anarchistycznych propagandystów.
Uczestnicząc w organizacjach antyfaszystowskich, zamieszkach związanych z podatkiem dochodowym, które obaliły rząd Thatcher, oraz Karnawale przeciwko Kapitalizmowi z 18 czerwca 1999 roku, który przygotował scenę dla demonstracji przeciwko szczytowi Światowej Organizacji Handlu w Seattle w 1999 roku, Class War pomogło stworzyć fundamenty dla dzisiejszych odradzających się ruchów anarchistycznych.
1986
Na Ukrainie, państwowe obchody setnej rocznicy Święta Majowego przebiegły zgodnie z planem, choć wielu przedstawicieli rządzącej Partii Komunistycznej było nieobecnych bez wyjaśnienia. Było to spowodowane tym, że reaktor atomowy w Czarnobylu topił się, wyrzucając w powietrze śmiertelne promieniowanie. Partyjni biurokraci wiedzieli, że tak się dzieje, ale nie poinformowali o tym opinii publicznej, narażając niezliczonych pracowników na zatrucie promieniowaniem.
Katastrofa ta ilustruje fatalne skutki kooptacji Święta Majowego i ruchów robotniczych w ogóle przez partie autorytarne. Czy to socjalistyczne, czy demokratyczne, samo istnienie państwa zakłada hierarchię, która nieuchronnie naraża pracowników i innych na nieproporcjonalnie duże ryzyko.
Pierwszy Maja 1987
W Berlinie uliczna impreza w dzielnicy Kreuzberg w majowy dzień nieoczekiwanie przerodziła się w zamieszki. W które zaangażowało się wiele grup ludności, zmuszając policję do opuszczenia dzielnicy na wiele godzin. Z tej nocy wolności zrodziła się tradycja masowej konfrontacji, corocznego dnia zamieszek w centrum Berlina, która trwa do dziś.
2006
W 2006 r. dziesiątki tysięcy imigrantów i osób ich wspierających strajkowało, aby zademonstrować przeciwko represyjnej polityce migracyjnej.
2010
W maju 2010 r. w Stanach Zjednoczonych doszło do niewielkich, ale bojowych demonstracji w Asheville w Północnej Karolinie i w Santa Cruz w Kalifornii. W obu przypadkach doszło do znacznych zniszczeń mienia, ponieważ demonstranci sprzeciwiali się gentryfikacji. Asheville było miastem, gdzie policja aresztowała jedenaście przypadkowych osób i oskarżyła je o różne przestępstwa, w tym o konspirację. Sprawa ciągnęła się przez lata. W końcu kilku oskarżonych zawarło ugodę w sprawie wykroczeń, a reszta została zwolniona bez wyroku.
Pierwszy Maja 2012
Dzień 1 Maja 2012 był świadkiem potężnych anarchistycznych demonstracji na całym świecie, zwłaszcza w Montrealu, Oakland i Seattle.
W Montrealu, w szczytowym momencie potężnego strajku studenckiego, setki uczestników ostrej demonstracji pierwszomajowej starły się z policją. Marsz rozpoczął się na Chamy de Mars, tuż przed ratuszem Montrealu, i szybko ruszył w kierunku centrum miasta. W jego skład wchodził jeden z największych czarnych bloków, które wyszły na ulice Montrealu — około 300 osób.
Marsz i starcia w Montrealu, Majówka 2012.
W Oakland, po nocy wandalizmu w szybko gentryfikujących się dzielnicach San Francisco, setki ludzi przemaszerowały przez miasto, rozpoczynając i kończąc dzień starciami z policją na placu Oscara Granta, wcześniej miejscu Occupy Oakland.
W Seattle, czarny blok przemaszerował przez miasto, niespodziewanie atakując Niketown, słynne ze zniszczeń dokonanych przez demonstrantów przeciwko szczytowi Światowej Organizacji Handlu w 1999 roku. To, czego w 1999 r. dokonali aktywiści z całych Stanów Zjednoczonych i świata, zostało teraz przeprowadzone przez miejscowych pomimo obecności dużej liczby policji.
W Berlinie tymczasem lata starań władz o zapanowanie nad niesfornymi demonstracjami pierwszomajowymi zaczęły przynosić efekty. Okazało się, że bardziej efektywne dla rządu było zorganizowanie własnych, ściśle regulowanych uroczystości pierwszomajowych, niż próba zdławienia demonstracji siłą. Pouczające jest przyjrzenie się z bliska ich strategii.
2015
Kilkuset demonstrantów w Mediolanie starło się z policją w protestach przeciwko kapitalizmowi, państwu i korupcji wokół korporacyjnego „Expo 2015″.
Pierwszy Maja 2017
Historia ma swój ciąg dalszy!
Majówka 2017 w Olimpii
Majówka 2017 w Paryżu
Majówka 2017 w Filadelfii
Majówka 2017 w Portland
Majówka 2017 w Seattle
Jak zrobić gigantyczne pająki na majówk2018
Specjalna oferta Hotwire na majówkę
Riders on the Storm -- Raport z Pierwszego Maja 2018 w Paryżu, cios za cisem.